Artikel 96 Wet BIG

In artikel 96 Wet BIG staan twee verschillende strafbaarstellingen. Deze zijn in de wet als volgt omschreven:

“Lid 1: Degene die bij het verrichten van handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg buiten noodzaak benadeling of een aanmerkelijke kans op benadeling van de gezondheid van een ander veroorzaakt, wordt, indien hij weet of ernstige reden heeft om te vermoeden dat hij bij het verrichten van die handelingen benadeling of een aanmerkelijke kans op benadeling van de gezondheid van een ander veroorzaakt, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.

Lid 2: Degene die bij het verrichten van handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg buiten noodzaak benadeling of een aanmerkelijke kans op benadeling van de gezondheid van een ander veroorzaakt, wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.”

Overige bestanddelen

De term "bij het verrichten van handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg" in artikel 96 Wet BIG dient ruim te worden geïnterpreteerd. Het omvat alles wat een zorgverlener doet of nalaat met betrekking tot een patiënt, inclusief advisering. Dit betekent ook dat als een zorgverlener een noodzakelijke behandeling of handeling niet uitvoert en dit leidt tot schade aan de lichamelijke of geestelijke gezondheid van de patiënt, deze handelswijze onder de strafbepaling valt voor niet-gekwalificeerde zorgverleners. (bijv. Rb. Zutphen 9 november 2012, LJN BY2768).

Voor (strafrechtelijke) aansprakelijkheid op grond van artikel 96 Wet BIG is tevens een oorzakelijk verband vereist tussen de door de patiënt geleden schade en de handeling of nalatigheid van de dader. Dit betekent dat de handeling of het nalaten van de dader een onmisbare schakel kan  hebben gevormd in het ontstaan van de schade. Bovendien moet er kunnen worden vastgesteld dat de schade met een aanzienlijke mate van waarschijnlijkheid is veroorzaakt door het handelen van de zorgverlener (HR 04-04-2017, ECLI:NL:HR:2017:585, m.nt. H.D. Wolswijk).

Artikel 96 Wet BIG beoogt patiënten te beschermen tegen roekeloze zorgverleners. Het strafbare feit genoemd in lid 1 is een misdrijf. Daarvoor is vereist dat de zorgverlener wist of ernstige reden had om te vermoeden dat zijn handelingen schadelijk konden zijn. Het feit genoemd in lid 2 stelt die eis niet en is een overtreding.

In artikel 96 Wet BIG wordt strafbaar gesteld het veroorzaken van schade aan de gezondheid van een persoon die medische zorg ontvangt als de zorgverlener niet is ingeschreven in het officiële register volgens artikel 3, eerste lid. Dit geldt tevens ook voor zorgverleners die wel ingeschreven zijn, maar die hun expertise overschrijden zoals bepaald in hoofdstuk III, en daardoor schade aan de gezondheid van de patiënt veroorzaken.

Volgens artikel 96 lid 2 Wet BIG is het strafbaar voor iemand die niet in een register is ingeschreven om zonder noodzaak schade of een aanzienlijke kans op schade aan de gezondheid van een ander te veroorzaken bij het uitvoeren van handelingen in de gezondheidszorg. Dit wordt gezien als een overtreding (art. 102 lid 2 Wet BIG). Als de dader wist of ernstige reden had om te vermoeden dat de handeling schadelijk zou kunnen zijn, wordt het handelen beschouwd als een misdrijf (art. 96 lid 1 Wet BIG jo. art. 102 lid 1 Wet BIG).