Openlijke geweldpleging

Openlijke geweldpleging, zoals omschreven in artikel 141 van het Wetboek van Strafrecht (Sr), is een misdrijf dat de openbare orde verstoort en vaak grote maatschappelijke onrust veroorzaakt. Het betreft het gezamenlijk gebruik van geweld tegen personen of goederen in het openbaar. Bent u beschuldigd van openlijke geweldpleging? Van Meekren advocatuur kan u bijstaan met deskundig advies en verdediging.

Wat is openlijke geweldpleging?

Onder openlijke geweldpleging verstaan we het in vereniging plegen van geweld in een publieke ruimte. Dit kan variëren van vechtpartijen op straat tot grootschalige rellen. Ook geweld tijdens demonstraties kan leiden tot vervolging voor openlijke geweldpleging. Kenmerkend voor dit delict is dat het geweld door meerdere personen wordt gepleegd en zichtbaar is of zou kunnen zijn voor anderen.

Wettelijke definitie

Artikel 141 Sr luidt als volgt:

"1. Hij die openlijk in vereniging geweld pleegt tegen personen of goederen, wordt gestraft met een gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren en zes maanden of geldboete van de vierde categorie.

2. De straf kan hoger zijn indien het geweld zwaar lichamelijk letsel of de dood tot gevolg heeft."

Wat zijn de vereisten voor veroordeling?

Onder openlijke geweldpleging verstaan we het in vereniging plegen van geweld in een publieke ruimte. Dit kan variëren van vechtpartijen op straat tot grootschalige rellen. Ook geweld tijdens demonstraties kan leiden tot vervolging voor openlijke geweldpleging. Kenmerkend voor dit delict is dat het geweld door meerdere personen wordt gepleegd en zichtbaar is of zou kunnen zijn voor anderen.

Voor een veroordeling op grond van artikel 141 Sr moeten aan enkele voorwaarden worden voldaan:

  • Openlijk: Het geweld moet in de openbaarheid plaatsvinden, zichtbaar voor derden.

  • Geweld: Dit kan zowel fysiek geweld tegen personen als vernieling van goederen omvatten

  • In vereniging: Dit bestanddeel valt uiteen in de volgende onderdelen.

    • Voldoende significante of wezenlijke bijdrage: Iedere deelnemer moet een voldoende significante bijdrage aan het geweld hebben geleverd.

    • Onderlinge betrokkenheid: Meerdere mensen moeten geweld hebben gepleegd.

Openlijk

Het geweld moet zichtbaar kunnen zijn voor derden. Dit betekent dat het plaatsvindt in een ruimte die toegankelijk is voor het publiek, zoals straten, parken of andere openbare gelegenheden. De Hoge Raad heeft in een arrest bepaald dat niet is vereist dat ten tijde en ter plaatse van de geweldpleging publiek aanwezig was, evenmin is beslissend of het ter plaatse al dan niet was toegestaan om in het tijdvak, waarin het geweld gepleegd werd, daar aanwezig te zijn.

Geweld

Het geweld kan zich richten tegen zowel personen als goederen. Dit omvat fysieke aanvallen, maar ook vernielingen zoals het inslaan van ruiten of het omgooien van voertuigen. De mate van geweld kan variëren van relatief lichte vormen zoals duwen en trekken tot ernstige mishandelingen en grote materiële schade.

De Hoge Raad oordeelde in een arrest dat het stukgooien van eieren tegen de ruiten van de Amerikaanse ambassade ‘geweld’ oplevert in de zin van art. 141, eerste lid, Sr.

Voldoende significante of wezenlijke bijdrage

Een belangrijke vereiste voor veroordeling is dat elke deelnemer een voldoende significante of wezenlijke bijdrage aan het geweld moet hebben geleverd. Het dient te gaat om een bijdrage van voldoende gewicht. De enkele omstandigheid dat de dader de groep getalsmatig versterkte geldt ‘niet zonder meer’ als voldoende significante of wezenlijke bijdrage. Van een significante en wezenlijke bijdrage kan onder meer bestaan uit het bemoeilijken van de herkenning van personen die gewelddadige handelingen plegen, indien daarmee opzettelijk wordt voorkomen dat deze handelingen en de gevolgen daarvan op deze personen kunnen worden teruggeleid.

Het is dus niet noodzakelijk dat de verdachte zelf daadwerkelijk fysiek geweld heeft gepleegd, genoeg is dat hij een wezenlijke bijdrage heeft geleverd door bijvoorbeeld het aanmoedigen en/of het faciliteren van het geweld.

Het Hof oordeelde in een arrest dat de verdachte door het dragen van een capuchon een voldoende significante of wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan het geweld door. Door het dragen van de capuchon heeft de verdachte bijgedragen aan de sfeer van ontremming en anderen in staat gesteld om, met een verkleinde kans op herkenning door de politie, geweldshandelingen te plegen. Hierdoor heeft de verdachte bewust het plegen van geweld bevorderd.

Het is niet altijd gemakkelijk om vast te stellen of de bijdrage van een verdachte van zodanige aard en omvang is geweest dat deze kan worden gezien als wezenlijk voor het gepleegde geweld. Dit vereist een gedetailleerde analyse van de specifieke handelingen van de verdachte in de context van het incident. Bijstand van een advocaat daarin kan van groot belang zijn.

Onderlinge betrokkenheid

Er moet sprake zijn van het gezamenlijk plegen van het geweld. Dit betekent dat minstens twee personen betrokken moeten zijn bij de daad. Samenwerking hoeft niet van tevoren gepland te zijn; spontane gezamenlijke acties vallen ook onder dit criterium.Er moet echter ook sprake zijn van een zekere betrokkenheid tussen de geweldplegers; anderen moeten dus ook geweld plegen. De band tussen de daders hoeft niet hecht te zijn.

Strafmaat

De straf voor openlijke geweldpleging kan variëren afhankelijk van de ernst van het gepleegde geweld en de gevolgen ervan. In de basisvorm staat een maximum gevangenisstraf van vier jaar en zes maanden of een geldboete van de vierde categorie. Indien het geweld echter leidt tot zwaar lichamelijk letsel of de dood, kunnen hogere straffen worden opgelegd.

De strafmaat is volgens de LOVS-oriëntatiepunten afhankelijk van verschillende factoren. Er wordt hierbij onderscheid gemaakt tussen openlijke geweldpleging tegen goederen en tegen personen. Voor openlijke geweldpleging tegen goederen wordt door de LOVS-oriëntatiepunten een taakstraf van 60 uur gehanteerd. Bij openlijke geweldpleging tegen personen varieert de straf van 120 uur taakstraf tot 6 maanden gevangenisstraf, afhankelijk van de ernst van het letsel.

Meer informatie

Bij Van Meekren Advocatuur bent u verzekerd van deskundige en toegewijde bijstand, ongeacht de complexiteit van uw zaak.

Van Meekren Advocatuur heeft ruime ervaring in het bijstaan van cliënten die worden beschuldigd van openlijke geweldpleging. Wij bieden deskundig advies en verdediging om belang te behartigen.

Bent u op zoek naar een advocaat voor openlijke geweldpleging? Onze contactgegevens vindt u hier.

Van Meekren Advocatuur procedeert in heel Nederland, zo ook bij de rechtbanken in Alkmaar, Almelo, Amsterdam, Arnhem, Assen, Breda , Dordrecht, Den Haag, Groningen, Haarlem, ‘s-Hertogenbosch, Leeuwarden, Lelystad, Maastricht, Middelburg, Roermond, Rotterdam, Utrecht, Zutphen en Zwolle, de gerechtshoven in Amsterdam, Arnhem, Den Haag, ‘s-Hertogenbosch en Leeuwarden, de Hoge Raad der Nederlanden in Den Haag. Ook procedeert Van Meekren Advocatuur bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg.